شورش در زندان‌ها و تلاش برای فرار تنها راهی است که در مقابل زندانیان قرار دارد و نتیجه رفتار و سیاست‌های جنایت‌کاران حکومت اسلامی است. فرار حق زندانی است از این رو آن‌ها نیاز عاجل به کمک همه مردم آزاده سراسر ایران دارند. باید از هر طریق ممکن اعتراض کنیم و حکومت جهل و جناتیت و ترور اسلامی را واردار سازیم تا  زندانیان را آزاد کند.

در نومیدی بسی امید است!

درباره شورش در زندان‌های حکومت اسلامی ایران!

       بهرام رحمانی

[email protected]  

بحران کرونا؛ همه جوامع بشری را زمین‌گیر کرده است. با وجود این که ویروس کرونا از چین آغاز شد اما آسیب‌های آن بر جامعه ایران، قابل مقایسه با چین نیست. حکومت اسلامی که در دروغ‌گویی و پنهان‌کاری و سناریوسازی استاد است شیوع ویروس کرونا در ایران را به آمریکا نسبت داده که به ایران حمله بیولوژیکی کرده است و به‌همین دلیل در مقابل آن، باید آرایش جنگی گرفت. در چنین وضعیتی حکومت اسلامی ایران، برنامه جدی در مقابل پیش‌گیری این ویروس مهلک ندارد. آن‌جایی هم که توجه می‌شود تلاش مضحکی دارند که با خرافات مذهبی، مانع گسترش آن و یا درمان مبتلایان شوند.

حکومت اسلامی ایران اولین مرگ بر اثر کرونا را یک اسفند اعلام کرد در حالی‌که بعد معلوم شد حاکمان قداره‌بند از قبل از شیوع بیماری خبر داشتند.

مقامات حکومت اسلامی تا روز سه‌شنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹، مرگ ۲۸۹۸ نفر را به‌طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۴۴ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. این آمار در حالی است که یک مقام سازمان بهداشت جهانی گفته است آمار اعلام شده مقامات ایران درباره مبتلایان به ویروس کرونا تنها یک پنجم مبتلایان واقعی است.

اما بر اساس آماری که رادیو فردا از اظهارات پراکنده مقام‌های رسمی محلی و منابع وزارت بهداشت جمع‌آوری کرده است، تاکنون ۷۰ هزار و ۱۰۸ نفر به دلیل داشتن علائم بالینی کرونا در ۳۱ استان ایران بستری شده یا تحت نظر قرار گرفته‌اند.

این آمار، هم چنین نشان می‌دهد که ۴۷۶۲ نفر در ۳۱ استان ایران جان خود را از دست داده‌اند.

دبیر کل سازمان ملل متحد، شیوع ویروس کرونا را بدترین بحران نوع بشر پس از جنگ جهانی دوم خواند. این ویروس تا به امروز چهارشنبه، بیش از ۸۵۸ هزار نفر را مبتلا کرده و جان بیش از ۴۲ هزار نفر را در سراسر جهان گرفته است.

آخرین آمار مرگ و میر بیماری همه‌گیر «کووید ۱۹» و مبتلایان به ویروس کرونا در سطح جهان تاکنون جان ۴۰۵۵ نفر را در آمریکا گرفته است. ۱۸۸۵۷۸ نفر نیز در این کشور به این ویروس مبتلا شده اند. در ایتالیا تعداد جان‌باختگان و مبتلایان به ترتیب به ۱۲۴۲۸ و ۱۰۵۷۹۲ نفر رسیده است. آخرین آمار از اسپانیا از جان باختن ۸۴۶۴ نفر حکایت دارد. این در حالی است که ۹۵۹۲۳ نفر در این کشور به نوع جدید ویروس کرونا مبتلا شده‌اند. تعداد جان‌باختگان در چین ۳۳۰۵ نفر و شمار مبتلایان ۸۱۵۱۸ نفر است. ویروس جدید کرونا جان ۷۷۵ نفر را در آلمان گرفته است. ۷۱۸۰۸ نفر نیز در این کشور اروپایی به این ویروس مبتلا شده اند. شمار جان باختگان در فرانسه به ۳۵۲۳ نفر رسیده است. ۵۲۱۲۸ نفر نیز در این کشور به بیماری «کووید ۱۹» مبتلا شده اند. در ایران ۲۸۹۸ نفر جان خود را از دست داده‌اند و ۴۴۶۰۵ نفر نیز به ویروس جدید کرونا مبتلا شده‌اند. تعداد مبتلایان در بریتانیا ۲۵۱۵۰ نفر و تعداد جان‌باختگان در این کشور اروپایی نیز ۱۷۸۹ نفر است.

شیوع سریع ویروس کرونا در ایران، نگرانی درباره سرایت آن به محیط‌های پرجمعیت و بسته‌ای چون زندان‌ها و پادگان‌ها و اماکن کار افزایش یافته است.

موقعیت زندان‌ها به‌دلیل تعداد زیاد زندانیان و ناممکن بودن اجرای تدابیری مانند قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی یا رعایت بهداشت و شست‌وشوی مرتب دست با صابون بسیار بحرانی‌تر از پادگان‌ها است.

دستگاه قضایی حکومت اسلامی ۱۳ اسفند ماه اعلام کرده بود که با مرخصی بیش از ۵۰ هزار زندانی به دلیل شرایط کشور و شیوع کرونا موافقت کرده است. ظاهرا در این فاصله تعداد دیگری از زندانیان نیز به مرخصی آمده‌اند اما اغلب زندان‌های ایران هم چنان با ازدحام زندانیان و کمبود مراقبت‌های بهداشتی رو به رو هستند.

جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران چندی پیش تعداد زندانیان ایران را بیش از ۱۸۹ هزار نفر اعلام کرده بود. تقی رستم‌وندی، رییس سازمان امور اجتماعی تیرماه سال پیش این آمار را ۲۴۰ هزار نفر عنوان کرد.

تا کنون درباره شیوع ویروس کرونا در زندان فشافویه و اوین گزارش‌هایی منتشر شده که باعث نگرانی خانواده زندانیان سیاسی در این زندان‌ها که مشمول مرخصی نشده‌اند بوده است.

در مورد ابتلای شماری از زندانیان به کرونا گزارش‌های متفاوتی منتشر شده و در مواردی برخی از زندانیان یا خانواده آن‌ها از این موضوع خبر داده‌اند. با این حال تا کنون به‌طور رسمی آماری در این زمینه منتشر نشده است.

زندان‌های ایران که پیش از این واقعه نیز به‌شدت آلوده و فاقد استاندارهای بهداشتی بودند و گاهی زندانیان به دلایل مختلف از جمله بیماری جان خود را از دست می‌دادند اکنون این اسیران بیش از همه در معرض شیوع ویروس کرونا قرار دارند. به‌ویژه به اقرار مسئولین زندان‌ها زندان‌های ایران، ظرفیت ۹۵ هزار زندانی را دارند در حالی که حدود ۲۴۰ هزار نفر در این زندان‌های آلوده و غیربهداشتی محبوس هستند.

از طرف دیگر، خانواده زندانیان و فعالین سیاسی، اجتماعی فرهنگی و حقوق بشری داخلی و بین‌المللی، همواره از حکومت اسلامی خواسته‌اند قبل از این که فاجعه انسانی در زندان‌ها رخ دهد آنان را آزاد کند. اما حکومت اسلامی با انتخاب خود، برخی زندانیان را آزاد کرده است.

در چنین وضعیتی، زندانیان ناچارند دست به‌شورش برنند تا خود را از این اسارتگاه‌های قرون وسطایی و آلوده حکومت جهل و جنایت و وحشت اسلامی رها سازند.

برخی زندانیالن ذدرباره آلودگی در زندان های هشدار داده‌اند از جمله عباس لسانی فعال آذربایجانی محبوس در زندان اردبیل و حسین سرلک، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین نامه‌هایی جداگانه در خصوص بحران کرونا و پیامدهای آن در این زندان‌ها نوشته‌اند. هم‌چنین دو زندانی در زندان تبریز در اعتراض به وضعیت زندان و شیوع ویروس کرونا دست به اعتصاب غذا زده‌اند.

لسانی در بخشی از نامه خود ضمن مسئول دانستن مقامات زندان در خصوص سلامت جانی زندانیان نوشته است: «بر مسئولین امر است که با تصمیم سریع، منطقی و انسانی موجبات اجرای مرخص نمودن فعالین ملی مدنی، زندانیان عقیدتی و جرایم غیرخطرناک را فراهم نمایند تا از خطر ابتلا به بیماری در فضای شکننده و خطرناک زندان رها گردند، در غیر این‌صورت هرگونه تهدید جانی بر عهده مسئولین امر است و آن‌ها مسئول هرگونه عواقب حیاتی اینجانب و تمامی زندانیان خواهند بود.»

 حسین سرلک نیز طی نامه‌ای در خصوص وضعیت زندان‌های ایران به بهانه درخواست جواد ظریف وزیر امور خارجه حکومت اسلامی برای آزادی زندانیان ایرانی خارج از کشور به‌دلیل شیوع ویروس کرونا نوشته است: «چه‌قدر خجسته است که وزیر امور خارجه از کشورهای بیگانه درخواست مرخصی و یا آزادی زندانیان ایرانی در کشورهای غیر، خصوصا آمریکا را بیان می‌فرمایند. آقای ظریف! آیا می‌دانید که سازمان زندان‌ها تاکنون حتی یک لیتر مواد ضدعفونی کننده در اختیار زندانیان نگذاشته و دستوراتی را نیز صادر فرموده‌اند که خود زندانیان مواد ضدعفونی خریداری کرده و به زندان بیاورند؟ آیا می‌دانید که چند درصد این مواد ضدعفونی کننده که توسط خیرین زندانی خریداری می‌شود به دست زندانیان می‌رسد؟ شاید حدود هفتاد درصد این مواد توسط ماموران و مسئولان زندان ضبط و برای استفاده شخصی مصرف می‌شود.»

از سوی دیگر، در پی وخامت حال نرگس محمدی، نایب رییس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر در زندان زنجان،‌ عذرا بازرگان،‌ مادر ایشان طی نامه‌ای به رییس قوه قضاییه، ‌ابراهیم رییسی، نسبت به سلامتی وی ابراز نگرانی کرد. در این نامه با ابراز نگرانی از مشکلات حاد تنفسی نرگسی محمدی و هم چنین عوارض ناشی از جراحی‌های سنگین طی سال‌های اخیر اعلام داشت رفتار صورت گرفته با نرگس محمدی ظالمانه و غیرانسانی است.

 بنا به گزارش‌ها، پس از فرار دسته‌جمعی حدود ۸۰ تن از زندانیان زندان سقز در شامگاه جمعه ۸ فروردین، چهار تن از ماموران این زندان بازداشت شده‌اند.

شنبه ۹ فروردین نیز شماری از زندانیان در زندان‌های الوند همدان و مهاباد دست به اعتراض زدند. بنا به برخی گزارش‌ها اعتراض در زندان همدان منجر به درگیری مسلحانه و فرار زندانیان شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان نیز از خفگی دو تن از زندانیان در دود حاصل از آتش‌سوزی و جان‌باختن آنان خبر داد. گزارش‌هایی از درگیری مسلحانه و قتل یک تن از زندانیان در زندان مهاباد نیز منتشر شده است.

خبرگزاری فارس شامگاه جمعه، هشتم فروردین «بر اساس اطلاعات موثق» گزارش داد که در پی شورش در زندان سقز «بیش از ۸۰ زندانی» فرار کرده‌اند.

این خبرگزاری به نقل از شاهدان عینی می‌گوید تعدادی از زندانیان در حین فرار ماشین‌های عبوری از مسیر را به زور و با تهدید سرنشینان با چاقو از آن‌ها گرفته و از محل گریخته‌اند.

شاهدان هم‌چنین گفته‌اند که تعدادی از زندانیان فراری از کوچه‌های مقابل زندان وارد شهر سقز شده‌اند. تا کنون درباره شورش زندانیان و درگیری احتمالی میان آن‌ها و ماموران انتظامی گزارشی منتشر نشده است.

به گزارش هرانا، پیش‌تر از درگیری‌های مشابه در زندان های تبریز، پارسیلون خرم‌آباد و الیگودرز خبر داده بود. این بحران در پی افزایش نگرانی زندانیان در رابطه با شیوع ویروس کرونا و تاخیر در بررسی پرونده‌های زندانیان برای اعزام آن‌ها به مرخصی، شکل گرفته است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز شنبه ۹ فروردین ماه ۱۳۹۹، در پی شیوع ویروس کرونا در کشور و به‌دلیل عدم اعزام به مرخصی، شماری از زندانیان محبوس در زندان الوند همدان دست به اعتراض زدند.

بنا به برخی گزارش‌ها این اعتراض منجر به درگیری مسلحانه و فرار زندانیان در این زندان شده است؛ در این درگیری شماری از زندانیان معترض اقدام به آتش‌زدن پتو کرده و برخی از شنیدن صدای تیراندازی در اطراف این زندان خبر داده‌اند.

در همین خصوص حسن خانجانی، دادستان همدان مدعی شد: «هیچ‌کدام از زندانیان از زندان همدان فرار نکرده‌اند.» او هم‌چنین ضمن رد بروز درگیری مسلحانه برای سرکوب اعتراضات، علت اعتراض زندانیان را عدم اعطای مرخصی به‌دلیل شیوع بیماری کرونا عنوان کرده است.

اما ساعاتی بعد باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از یک منبع آگاه خبر از خفگی دو تن از زندانیان در دود حاصل از آتش‌سوزی داد. به‌علاوه سه تن دیگر از زندانیان که در این درگیری‌ها زخمی شده بودند برای معالجه به بیمارستان خارج از زندان منتقل شده‌اند. این خبرگزاری از بازداشت آن‌چه رهبران این اعتراض خوانده، توسط نیروهای یگان ویژه خبر داده است.

هم‌چنین شب جمعه درگیری مشابهی در زندان مهاباد رخ داد و برخی از تیراندازی و کشته‌شدن یک تن از زندانیان خبر داده بودند. علی اکبر گروسی رییس کل دادگستری استان آذربایجان غربی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری میزان، ضمن رد بروز آسیب به زندانیان در این درگیری‌ها مدعی شد: «هیچ‌گونه مشکل یا نگرانی در زندان‌های استان آذربایجان غربی وجود ندارد و مشکل مختصری که بامداد شب گذشته در زندان مهاباد اتفاق افتاده بود با حضور موثر مسئولین استانی و یگان‌های انتظامی رفع شد.»

در ادامه اعتراض‌های زندانیان، امروز یک‌شنبه ۱۰ فروردین ماه دو زندانی در بند ۱۲ زندان تبریز نیز در اعتراض به شرایط نامساعد زندان و شیوع ویروس کرونا دست به اعتصاب غذا زده‌اند.

هویت این افراد «بابک گلستانی و علیرضا اصغرزاده» توسط هرانا احراز شده است. احتمال می‌رود که تعداد اعتصاب کنندگان افزایش یابد.

 عصر روز شنبه ۹ فروردین ماه نیز ابراهیم رئیسی، رییس قوه قضاییه در نشستی ویژه با سردار اشتری فرمانده نیروی انتظامی، معاون اول قوه قضاییه، دادستان‌ کل کشور، رییس سازمان زندان‌ها و تعدادی از مقامات قضایی و انتظامی اعتراض و درگیری در زندانها را مورد بررسی قرار دادند. او در پی این جلسه دستور «تشدید مراقبت‌های امنیتی از زندان‌ها و دستگیری زندانیان فراری» و «شناسایی قاصران و مقصران» و برخورد قضایی با آنان را داده بود.

در همین رابطه خبرگزاری تسنیم وابسته به نهادهای امنیتی، از بازداشت چهار تن از ماموران زندان سقز به دلیل فرار زندانیان خبر داد. مجتبی شیرودبزرگی، رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان کردستان گفت: «چند نفر از ماموران زندان سقز احضار و از آنان تحقیق به عمل آمد و چهار نفر از این افراد با صدور قرار تأمین روانه بازداشت و مابقی نیز با قرارهای تامین متناسب آزاد شدند.»

به گزارش تسنیم، محمد جباری دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان گفت: تعداد حدود ۷۰ زندانی از غفلت نگهبانان این زندان سوءاستفاده کرده و با طراحی نقشه‌ای، موفق به فرار شدند. ۷ نفر از زندانیان متواری تاکنون دستگیر و ۲ نفر دیگر از متواریان خود را تحویل داده و تلاش برای بازداشت سایر متهمان شناسایی‌شده نیز ادامه دارد.

دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان کردستان تصریح کرد: چنان چه زندانیان متواری خود را تحویل و به زندان برگردند، جرم ارتکابی‌شان برابر دستورالعمل و مقررات، مشمول ارفاق و تخفیفات قانونی قرار گرفته و این اقدام فرار آنان مانع عفو جرم اصلی قبلی‌شان نخواهد شد اما اگر برنگردند، پس از دستگیری به مجازات جرم جدید محکوم و مشمول بخشنامه عفو نخواهند شد

جباری با بیان این که علت این رخداد در حال بررسی است؛ از عفو به زندانیان متواری زندان سقز خبر داد و گفت: »نظام جمهوری اسلامی ایران بر پایه رأفت حرکت کرده و یقینا این متهمان در صورت پشیمانی از اقدام خود، مشمول عفو خواهند شد.»

پیش از این روز پنج‌شنبه ۷ فروردین‌ ‌‌ماه ۱۳۹۹، هرانا از ایجاد درگیری در زندان تبریز خبر داده بود. این زندانیان در اعتراض به پذیرش زندانی جدید بدون طی دوره قرنطینه و تاخیر در بررسی پرونده‌های زندانیان و اعزام آن‌ها به مرخصی با وجود شیوع ویروس کرونا در کشور دست به اعتراض زده بودند. بر اساس مستندات هرانا، دود غلیظی از محل زندان برخواسته و صدای تیراندازی نیز شنیده شده بود. زندانیان محبوس در این زندان خواستار ملاقات با مسئولان ارشد دستگاه قضایی هستند.

روز پنج‌شنبه نیز زندانیان دو بند از زندان تبریز در اعتراض به اجرای تبعیض‌آمیز بخش‌نامه عفو و دادن مرخصی به زندانیان و عدم رعایت قرنطینه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا شورش کردند که با دخالت نیروهای یگان ویژه نیروی انتظامی سرکوب شدند.

در ناآرامی‌های زندان تبریز بخش از ساختمان به آتش کشیده شده و مطابق فیلم‌هایی که ساکنان برج‌های اطراف در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده‌اند صدای تیراندازی نیز به گوش رسیده است.

بهروز مهدوی، فرماندار تبریز ضمن تائید آتش‌سوزی در زندان، آن را جزئی خوانده و گفته ناآرامی‌ها تلفات جانی نداشته و با دخالت ماموران انتظامی اوضاع زندان آرام شده است.

 پنج‌شنبه گذشته و چند ساعت پیش از تحویل سال نو هم در زندان پارسیلون شهرستان خرم‌آباد زندانیان شورش کردند و ۲۳ نفر آن‌ها موفق به فرار از زندان شدند. مطابق برخی گزارش‌ها ماموران زندان به سمت زندانیان تیراندازی کرده و دست‌کم یک نفر آن‌ها کشته شده است.

خبرگزاری دولتی ایرنا کشته شدن یک زندانی بر اثر تیراندازی را تکذیب کرده است. با این حال محمود ثمینی، معاون سیاسی امنیتی استانداری لرستان در جمع خبرنگاران کشته شدن یک زندانی و مجروح شدن یک نفر دیگر را تایید کرده است. او می‌گوید یکی از زندانیان هم دستگیر شده است.

یک روز پس از حادثه زندان پارسیلون، در زندان الیگودرز، یکی دیگر از شهرستان‌های لرستان نیز زندانیان شورش کردند اما ظاهرا کسی از آن‌ها نتوانسته فرار کند.

حمید کشکولی، فرماندار الیگودرز، اول فروردین به ایرنا گفته است: «زندانیان الیگودرز عصر امروز در یک اقدام خودسرانه و غیرقانونی اقدام به اعتراض در داخل زندان کرده بودند که نشر این خبر به بیرون از زندان موجب نگرانی برخی شهروندان شده بود.»

پیش از این نیز در نخستین روز امسال حمید کشکولی، فرماندار الیگودرز گفته بود گه «زندانیان الیگودرز در یک اقدام خودسرانه و غیرقانونی اقدام به اعتراض در داخل زندان کرده بودند که نشر این خبر به بیرون از زندان موجب نگرانی برخی شهروندان شده بود.»

شورش در زندان الیگودرز یک روز پس از رویدادی مشابه در زندان پارسیلون خرم‌آباد رخ داد. در جریان این واقعه در آخرین روز سال ۹۸ درگیری میان زندانیان و زندانبانان زندان پارسیلون خرم‌آباد رخ داد. مقام‌های محلی و قضایی تایید کردند که ۲۳ نفر از زندانیان از زندان پارسیلون خرم ‌آباد گریخته‌اند. گفته شده هیچ یک از زندانیان متواری مرتکب جرایم «خطرناک» نشده و فرار زندانیان دست کم یک کشته و یک زخمی بر جای گذاشت. محمود ثمینی، معاون امنیتی استاندار لرستان گفته بود «در حین فرار یک نفر با تیراندازی مامورین کشته و یک نفر مجروح شد که به بیمارستان انتقال داده شد.»

 منابع محلی شامگاه شنبه نهم فروردین ماه از اعتراض و درگیری در زندان الوند همدان و فرار شماری از زندانیان از این زندان خبر دادند.

مقام‌های رسمی اعتراض در زندان الوند همدان را تایید کردند اما جزییات بیش‌تری در این باره اعلام نکردند. خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، ایرنا، نیز با تایید درگیری  و اعتراض زندانیان در این زندان نوشت: «به‌دنبال بروز درگیری بین زندانیان این شهر، مسئولان استان در حال بازگرداندن آرامش به این زندان هستند.»

این خبرگزاری با اشاره به اخبار غیررسمی درباره فرار زندانیان از زندان الوند همدان، تاکید کرد که «تاکنون اطلاعاتی در زمینه فرار زندانیان به دست نیامده و موضوع از سوی نهادهای ذی‌ربط در حال پیگیری و بررسی است و شرایط زندان همدان تحت کنترل گزارش شده است.»

مقام‌های زندان الوند و مقام‌های قضایی در استان همدان گفتند که صبح یک‌شنبه نهم فروردین درباره «ناآرامی در زندان همدان» اطلاعات بیش‌تری در اختیار رسانه‌ها قرار می‌دهند.

رییس کل دادگستری استان فارس از وقوع نا آرامی در زندان عادل آباد شیراز خبرداد. شیخ  کاظم موسوی به خبرنگار مهر گفت: از ساعت ۲۲ یک‌شنبه در دو بند از زندان عادل آباد شیراز شاهد نا آرامی بودیم که این امر توسط نیروهای امنیتی زندان و یگان‌های امدادی تحت کنترل قرار گرفت.

او ادامه داد: در این دو بندی که زندانیان آن اقدام به درگیری کرده بودند زندانیان با جرایم خشن و خاص نگه‌داری می‌شوند که مشمول هیچ گونه تسهیلات نمی‌شوند.

رییس کل دادگستری فارس افزود: در پی این ناآرامی زندانیان این دو بند اقدام به شکستن برخی نرده‌ها و دوربین‌های مدار بسته کردند که با ورود نیروهای حفاظتی زندان و یگان‌های انتظامی و امنیتی موضوع تحت کنترل قرار گرفت.

او تصریح کرد: هیچ‌گونه آسیبی به زندانیان و نیروهای حفاظتی و انتظامی و اقدام به فراری در پی این حادثه گزارش نشده است.

عنایت‌الله رحیمی در گفت‌و‌گو با خبرنگار ایرنا افزود:‌ حدود سه نفر در بندهای این زندان درگیری داشته اند که در حال حاضر، شرایط در زندان مرکزی شیراز و دیگر زندان‌های استان در حال کنترل است.

در پی اعتراض در زندان عادل‌آباد، برخی در شبکه‌های اجتماعی ادعا کردند که تعدادی از زندانیان از این زندان فرار کرده‌اند که استاندار فارس در این باره گفت: ‌این شایعه تکذیب می‌شود و هیچ زندانی فرار نکرده است.

او از شهروندان خواست که از دامن زدن به این شایعه بی‌اساس خودداری کنند.

حیدر آسیابی، دادستان عمومی و انقلاب شیراز ادعاکرده که در ناآرامی‌ زندان عادل آباد شیراز «هیچ‌گونه تلفاتی نداشتیم و تنها ۱۴ نفر دچار مصدومیت جزئی شدند.

«به‌گفته او «اغتشاشات در سه بند زندان رخ داد که همان زمان با ورود به موقع ماموران حفاظتی و نیروهای یگان ویژه کنترل شد.» او گفت که «هیچ زندانی موفق به خروج از بند سلول نشد چه رسد به این که بتواند از محیط زندان فرار کند.»

سیدکاظم موسوی، رییس دادگستری استان فارس گفته است که در شامگاه یک‌شنبه ۱۰ فروردین در دو بند زندان عادل آباد شیراز «شماری از زندانیان دست به آشوب زدند.»

او گفت که «در این دو بندی که زندانیان آن اقدام به درگیری کرده بودند، زندانیان با جرائم خشن و خاص نگه‌داری می‌شوند.»

استاندار فارس هم بامداد دوشنبه مدعی شده شایعات مطرح شده درباره فرار زندانیان صحت ندارد. او از شهروندان خواست که از دامن زدن به این شایعه بی‌اساس خودداری کنند.

در شبکه‌های اجتماعی اما از فرار تا هزار زندانی از این زندان خبرهایی منتشر شده است. زندان عادل آباد شیراز یکی از پرجمعیت‌ترین زندان‌های کشور است.

اما رییس دادگستری فارس گفته که هیچ زندانی فرار نکرده است.

برخی فعالان شبکه‌های اجتماعی گزارش کردند که روز دوشنبه 30 مارس 2020 زندان سپیدار اهواز شاهد شورش زندانیان بود. این نهمین شورش در زندان‌های ایران است که به‌دلیل ترس زندانیان از انتشار ویروس کرونا و هم‌چنین مرگ تعدادی از آن‌ها به دلیل این ویروس، رخ می‌دهد.

در ویدئوهای منتشر شده صدای شلیک گلوله از درون زندان شنیده می‌شود و اخبار تایید نشده‌ای درباره فرار تعدادی از زندانیان نیز منتشر شده است.

خبرگزاری ایرنا به‌نقل از حیدر عباس زاده، فرمانده انتظامی استان خوزستان، ضمن تایید خبر شورش در زندان سپیدار، گزارش کرد که «تعدادی از زندانیان 2 بند سپیدار اهواز امروز قصد آشوب و ایجاد ناآرامی داشتند که با حضور به موقع نیروهای انتظامی و امنیتی آرامش به زندان برگردانده شد و در حال حاضر هیچ‌گونه مشکلی در این زمینه وجود ندارد.«

تعدادی از زنان زندانی سیاسی عرب اهواز در زندان سپیدار اهواز نگه‌داری می‌شوند و فعالان حقوقی گزارش‌های متعددی درباره شکنجه روحی و جسمی این زندانیان که با هدف اخذ اعترافات اجباری بر آن‌ها اعمال می‌شود، منتشر کرده‌اند.

پیش از این و در روز یک‌شنبه ۲۹ مارس ۲۰۲۰ اهرو، سازمان حقوق بشر اهواز با انتشار بیانیه‌ای درباره اوضاع سلامتی زندان‌ها در اهواز به‌طور عام و وضعیت مهدی بحری فعال فرهنگی زندانی در اهواز به طور خاص هشدار داد.

در بیانیه اهرو به‌نقل از منابع محلی این سازمان، آمده که «در پی سهل‌انگاری و بی‌توجهی مسئولین زندان مرکزی اهواز در منطقه شیبان وضعیت بیماران مبتلا به کرونا از جمله مهدی بحری عکاس و فعال مدنی رو به وخامت است به‌طوری که مسئولین زندان او را به تنهایی در قرنطینه جدا کرده‌اند.»

براساس همین گزارش، مسئولین زندان مرکزی اهواز با تخلیه بند ۲ در زندان آن را به سالنی با ۱۰۰ تخت به یک مرکز برای زندانیان مبتلا به کرونا تبدیل کرده‌اند و در حال انتقال دادن تمامی زندانیان مبتلا به این ویروس از تمام زندانهای استان به زندان مرکزی اهواز هستند. هم اکنون ۳ زندانی‌(مهدی بحری، میلاد بغلانی و حمید رضا مکی) و ۳ زندانبان نیز مبتلا به کرونا شده‌اند امری که نگرانی‌ها از سرایت این بیماری به دیگر زندانیان را بیشتر کرده است.

اهرو هم‌چنین از آمادگی نیروهای ضدشورش و استقرار آن‌ها برای سرکوب احتمالی زندانیان خبر داده و گفته شده که «زندانیان نسبت به تخصیص سالن بند ۲ به‌عنوان مرکزی برای نگه‌داری بیماران کرونایی اعتراض کرده اما پاسخ مقامات آوردن یگان‌های ویژه و نیروهای ضدشورش بود که با تمام تجهیزات در زندان مرکزی اهواز مستقر شده‌ و در چند مرحله اقدام به رژه در محیط زندان و ایجاد رعب و وحشت برای زندانیان کردند.»

هم‌چنین تصاویری از زندان شیبان یا زندان مرکزی اهواز به دست بی‌بی‌سی فارسی رسیده که در آن ستون‌های دودی دیده می‌شود که به‌نظر می‌رسد دلیل آن آتش‌سوزی در ساختمان و محوطه زندان باشد.

در ویدیوهایی که امروز سه‌شنبه ۱۲ فروردین در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده صدای تیراندازی هم از بیرون زندان شنیده می‌شود.

زندان شیبان در شمال شرق شهر اهواز، مرکز استان خوزستان و در منطقه‌ای خارج از شهر واقع شده است.

در چنین شرایطی، علاوه بر خواست خانواده‌های زندانیان، نهادهای مختلفی مردمی در ایران و هم‌چنین اپوزیسیون حکومت اسلامی، عفو بین‌الملل نیز خواستار آزادی زندانیان از زندان‌های حکومت اسلامی شده استو

عفو بین‌الملل گفته است: توجه به نگرانی‌های شدید در مورد شیوع ویروس کرونا در زندان‌های ایران، مقام‌ها و مسئولان این کشور باید صدها زندانی عقیدتی را بی‌درنگ و بدون قیدوشرط آزاد کنند. مقام‌ها و مسئولان باید تدابیر لازم برای حفظ سلامت همه‌ زندانیان را اتخاذ کرده و آزادسازی بازداشت‌شدگان منتظر محاکمه و کسانی را که ممکن است به‌ویژه در معرض خطر ابتلای شدید یا مرگ باشند بی‌درنگ در دستور کار قرار دهند.

در چندین زندان در نقاط مختلف کشور، آزمایش‌های انجام‌شده ابتلای تعدادی از زندانیان به ویروس کرونا را تایید کرده است، و این موجب نگرانی شدید در مورد سلامت زندانیان هم‌بند آنان می‌شود. به عقیده‌ «سازمان جهانی بهداشت»، به‌نظر می‌رسد که بعضی از افراد به‌طور خاص در معرض خطر بیماری شدید یا مرگ بر اثر ابتلا به این ویروس هستند، از جمله افراد سالمند و کسانی که از قبل به مشکلات جسمی دیگری مبتلا بوده‌اند. چنین افرادی در میان زندانیان ایران وجود دارند. به علاوه، بعضی از زندانیان به طور پیوسته از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب محروم شده‌اند و این مسئله می‌تواند این افراد را در صورت ابتلای آنان به این بیماری، آسیب‌پذیرتر کند. سازمان عفو بین‌الملل به‌طور مستند گزارش داده است که در زندان‌های ایران از سلب دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب به‌عنوان یک اقدام تنبیهی برای مجازات زندانیان عقیدتی استفاده می‌شود.

مقامات قضایی حکومت اسلامی ایران در روزهای گذشته برای مقابله با بیماری کرونا اقدام به آزادی موقت ۸۳ هزار زندانی از مجموع ۲۸۰ هزار زندانی در سراسر ایران کردند، اما به گزارش اهرو «هزاران بازداشتی و زندانی سیاسی و به طور خاص زندانیان زندان اهواز را از این آزادی مشروط مستثنی کردند، که این امر بر خلاف تقاضاهای سازمان ملل و سازمان‌های بین‌المللی برای ضرورت اولویت آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی است.»

لازم به‌ذکر است که شورش در زندان‌های حکومت اسلامی در پی شیوع ویروس کرونا و عدم تمهیدات ویژه سازمان زندان‌ها از جمله ضدعفونی کردن محیط زندان، اعطای مرخصی در بیش‌ترین تعداد ممکن، اعطای بسته‌های بهداشتی از جمله ماسک و ژل‌های ضدعفونی کننده و هم‌چنین انتقال زندانیان مشکوک به بیماری به قرنطینه، رخ داده است.

تعداد زیادی از زندانیان در نقاط مختلف کشور، از مسئولان قضایی و زندان‌ها درخواست کرده‌اند که به‌مسئله‌ جمعیت بیش از حد ظرفیت، وضعیت ناسالم، و شرایط غیربهداشتی زندان‌ها رسیدگی کنند؛ این مسئله خطر ابتلای زندانیان به ویروس کرونا را افزایش می‌دهد.

به‌علاوه بسیاری از خانواده‌های زندانیان نیز در مورد سلامت بستگان‌شان ابراز نگرانی کرده‌اند و معتقدند که مسئولان باید زندانیانی را که علائم ابتلا به ویروس کرونا در آن‌ها دیده می‌شود به‌طور مرتب مورد آزمایش قرار دهند.

اما پس از فشارها و اعتراضات و افزایش مطالبات برای آزادی و درخواست‌ها برای آزادی مشروط یا مرخصی از طرف زندانیان و تهدیدها علیه زندانیان و مخصوصا زندانیان سیاسی بیش‌تر شده، اما مسئولان زندان محدودیت‌های بیش‌تری را علیه زندانیان مانند محدودیت ملاقات و تماس تلفنی و غیره اعمال کرده‌اند.

در کنار تایید و تکذیب‌هایی که مقام‌های حکومت اسلامی از ابتدای همه‌گیری ابتلا به ویروس کرونا در ایران داشته و پنهان‌کاری‌هایی که در پیش گرفته‌اند، روایت‌ها و اسناد مختلفی از تغییر دلیل مرگ مبتلایان به کرونا در گواهی‌های فوت، تحویل جنازه‌ها با شرط دروغ‌گویی درباره دلیل مرگ و تهدید خانواده‌های جان‌باخته‌ها نیز منتشر شده است.

از جزییات شورش در زندان‌های مختلف ایران، سرکوب زندانیان و این‌که آیا زندانیان موفق به فرار شده‌اند یا نه و چه تعداد جان باخته‌اند هنوز خبری نیست.

شورش در زندان‌ها و تلاش برای فرار تنها راهی است که در مقابل زندانیان قرار دارد و نتیجه رفتار و سیاست‌های جنایت‌کاران حکومت اسلامی است. فرار حق زندانی است از این رو آن‌ها نیاز عاجل به کمک همه مردم آزاده سراسر ایران دارند. باید از هر طریق ممکن اعتراض کنیم و حکومت جهل و جناتیت و ترور اسلامی را واردار سازیم تا همه زندانیان را آزاد کند.

مسلم است که در چنین شرایطی، باید همه زندانیان آزاد شوند. در عین حال ما باید از شورش زندانیان حمایت کنیم و آن‌هایی که موفق به فرار شده‌اند کمک کنیم!

ضرب المثل «در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سفید است» یکی از بهترین ضرب‌المثل‌های رایج در زبان و ادب جامعه ما این بیت شعر است. در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است در این ضرب‌المثل روح انتظار نهفته است و همیشه انسان را به آینده امیدوار می‌کند این ضرب‌المثل برگفته از یکی از ابیات نظامی گنجوی در لیلی و مجنون است.

به‌فردای روشن امید داشته باشیم!

بهرام رحمانی

چهارشنبه سیزدهم فروردین ۱۳۹۹‌- یکم آوریل ۲۰۲۰